|
Het oase-effect verwijst naar de creatie van een lokaal microklimaat dat koeler is dan het omringende droge gebied als gevolg van verdamping of evapotranspiratie van een waterbron of plantenleven en een hogere albedo van plantenleven dan kale grond. Het oase-effect is zo genoemd omdat het voorkomt in woestijnoases. Stadsplanners kunnen de lay-out van een stad ontwerpen om het oase-effect te optimaliseren om het stedelijke hitte-eilandeffect te bestrijden. Omdat het afhankelijk is van verdamping, verschilt het oase-effect per seizoen. |
|
Oorzaken |
|
Een oase bevat vocht van een waterbron en/of planten. Wanneer dat water verdampt of transpireert, wordt warmte uit de omgeving gebruikt om vloeistof om te zetten in gas in een endotherm proces, wat resulteert in koelere lokale temperaturen. Bovendien heeft vegetatie een hogere albedo dan kale grond en reflecteert meer zonlicht, wat leidt tot lagere landtemperaturen, lagere luchttemperaturen en een koeler lokaal microklimaat. |
|
|
Deze foto toont het scherpe contrast tussen de oase en de
omliggende woestijn, dat ontstaat door het oase-effect. |
|
|
|
Parken als Central Park in New York City zorgen voor een oase-effect
in stedelijke gebieden. |
|
|
Seizoensgebonden effecten |
|
Het oase-effect treedt het meest prominent op in de zomer, omdat hogere temperaturen leiden tot meer verdamping. In de winter werkt het oase-effect anders. In plaats van de oase koeler te maken, zorgt het oase-effect ervoor dat het 's nachts warmer wordt. Dit gebeurt doordat bomen de warmte blokkeren die het land verlaat. In principe kan straling niet terug in de atmosfeer worden uitgestoten, omdat de bomen deze opvangen en absorberen. |
|
Stedelijke planning |
|
Het oase-effect speelt een rol in stedelijke ontwikkeling omdat planten en waterlichamen resulteren in koelere steden. Steden met parken zullen daarom lagere temperaturen hebben omdat planten een hogere albedo hebben dan kale grond of wegen. Gebieden met een hogere albedo reflecteren meer licht dan ze absorberen, wat leidt tot koelere temperaturen. Normaal gesproken zijn steden heter dan hun voorsteden vanwege de dichte bevolking, donkere gebouwen en wegen en vervuiling; dit staat bekend als het stedelijke hitte-eilandeffect. Door echter zorgvuldig bomen, parken en planten te plaatsen, kunnen steden hun eigen oase-effect creëren. Door plantenleven in een stad te behouden, kunnen stedenbouwkundigen een oase-effect creëren om het stedelijke hitte-eilandeffect te bieden; zelfs een kleine verspreiding van bomen kan de lokale temperaturen aanzienlijk verlagen. Er kunnen echter zorgen ontstaan in droge gebieden met beperkte waterbronnen, waar stedenbouwkundigen mogelijk geen waterbronnen in de open lucht willen laten verdampen en mogelijk geen water willen opofferen voor het onderhoud van planten. |
|
|
|
|
|