|
|
|
| Rijp en rijm zijn een witte aanslag van ijskristallen die vormen onder het vriespunt op een ondergrond. Het is een meteorologisch fenomeen van thermodynamische aard. Het wordt soms op gras, struiken en voorwerpen als daken, hekken en auto's aangetroffen. Deze ontstaat bij temperaturen onder nul door de overgang van waterdamp in ijs. |
 |
| Aggregatietoestanden |
|
|
 |
| Faseovergangen en -toestanden van water |
|
| |
| Vorming van rijp |
| |
Het thermodynamische proces waarin gas (waterdamp) overgaat in vaste stof (ijs) heet (ver)rijpen of desublimeren. Hiernaar is rijp vernoemd.
Rijp heeft een kristallijne structuur, meestal in de vorm van naalden, schubben, waaiers of veren, afhankelijk van de vochtigheid van de lucht, de temperatuur, de warmtecapaciteit en warmtegeleiding van het voorwerp en de temperatuur en beweging van de lucht. Rijp kan ook ontstaan
doordat de waterdamp bij afkoeling eerst als dauw neerslaat en daarna bevriest. Dit wordt rijm genoemd. |
| |
| Rijp ontstaat bij voorkeur tijdens een rustige, heldere nacht op voorwerpen, die snel warmte verliezen door uitstraling naar de ruimte. Zodra de temperatuur van het voorwerp onder het vriespunt daalt, gaat de waterdamp direct over in ijskristalletjes, bv. op het raam van buiten geparkeerde auto's na een koude winternacht. Rijp kan ook ontstaan door capillaire werking, vooral in het geval van planten of grond. In dit geval onttrekt een ijskristal water uit kleine kanaaltjes, waardoor het ijskristal van binnenuit aangroeit. |
| |
| |
Ruige rijp, ook aanvriezende mist, bevriezende mist of uitvriezende mist genoemd, is een vaste vorm van neerslag, die wordt gevormd uit onderkoelde waterdruppels van lichte mist of direct uit in de lucht hangende waterdamp, door rijping. Hiervoor is een zeer hoge relatieve luchtvochtigheid vereist van meer dan 90% en een luchttemperatuur lager dan −8 °C. Het is een thermodynamisch proces. De ontstane warmte wordt daarbij door convectie afgegeven aan de omringende lucht. Daardoor wordt door wind het ontstaan van ruige rijp bevorderd, zij het dat
deze niet te zwaar mag zijn, daar dan de ontstane fragiele ruige rijpstructuren worden beschadigd. |
| |
 |
| Met ruige rijp bedekte bomen |
|
|
 |
| Ruige rijp op een twijg van een rozenstruik |
|
|
 |
| Ruige rijp afgezet op een distel. |
|
| |
| Tegen de windrichting in ontstaan hierbij naaldvormige ijskristallen die zeskantige dendrieten vormen, die een redelijk grote omvang en bizarre vormen kunnen aannemen en daarbij meestal slechts langzaam groeien. Ruige rijp groeit tegen de wind in daar de lucht die van loefzijde komt aanwaaien een hogere luchtvochtigheidsgraad bezit dan de lucht aan de lijzijde. |
| |
| Ruige rijp treedt in vergelijking met rijp zeer zelden op en wordt vaak verward met normale rijp of harde rijp |
| |
|
|
|
|
|
|
