|
|
|
| De sneeuwgrens is de hoogte boven zeeniveau waarop gedurende het hele jaar sneeuw blijft liggen. Boven de sneeuwgrens blijft er, ook tijdens de warmste maanden van het jaar, sneeuw liggen doordat niet alle sneeuw smelt of verdampt voordat er weer nieuwe sneeuw valt. |
| |
Boven de sneeuwgrens blijft tijdens het warmste deel van het jaar de gemiddelde dagtemperatuur onder het vriespunt (nul graden Celsius (°C). Temperatuur is echter niet de enige factor. Als er bijvoorbeeld veel wind staat, waardoor sneeuw wordt weggeblazen, of weinig sneeuw valt
vanwege een droog klimaat, kan de sneeuwgrens hoger liggen dan de grens van 0°C |
| |
| De sneeuwgrens varieert op Aarde met de breedtegraad. Op Antarctica en op Groenland ligt de sneeuwgrens onder het zeeniveau, daar ligt ook op zeeniveau gedurende het hele jaar sneeuw. Rond de evenaar liggen gebergtes hoger dan 4000 m, waar niet het hele jaar sneeuw ligt. |
| |
In een gebergte kan de grens van 0°C bij benadering berekend worden door de regel dat met elke 100 meter de temperatuur afneemt met
ongeveer 1 graad Celsius. Als het op zeeniveau 20 graden Celsius is dan is zal het op ongeveer 2 kilometer boven zeeniveau 0 graden Celsius zijn. |
| |
 |
| Cho Oyu (8,201 m), Himalayas: 6,000 m |
|
|
 |
| Cotopaxi (5,897 m), Andes: 5,000 m |
|
|
 |
| Weisshorn (4,506 m), Alps: 3,000 m |
|
| |
| Achtergrond |
| |
| Sneeuwgrens is een overkoepelende term voor verschillende interpretaties van de grens tussen met sneeuw bedekt oppervlak en sneeuwvrij oppervlak. De definities van de sneeuwgrens kunnen een verschillende temporele en ruimtelijke focus hebben. In veel regio's weerspiegelt de veranderende sneeuwgrens de seizoensdynamiek. De uiteindelijke hoogte van de sneeuwgrens in een bergachtige omgeving aan het einde van het smeltseizoen is onderhevig aan klimatologische variabiliteit en kan daarom van jaar tot jaar verschillen. De sneeuwgrens wordt gemeten met behulp van automatische camera's, luchtfoto's of satellietbeelden. Omdat de sneeuwgrens kan worden vastgesteld zonder metingen op de grond, kan deze worden gemeten in afgelegen en moeilijk bereikbare gebieden. Daarom is de sneeuwgrens een belangrijke variabele geworden in hydrologische modellen. We onderscheiden vijf verschillende sneeuwgreen: |
| |
- Klimatologische sneeuwgrens: dit is de gemiddelde hoogte van een voorbijgaande sneeuwgrens en wordt gebruikt als parameter om regio's te
classificeren op basis van klimatologische omstandigheden. |
- Jaarlijkse sneeuwgrens: dit is de grens tussen de accumulatiezone en de ablatiezone op gletsjers. Het gletsjergebied onder deze sneeuwgrens
was het afgelopen seizoen onderhevig aan smelten. |
| - Orografische sneeuwgrens: deze term wordt gebruikt om de sneeuwgrens op andere oppervlakken dan gletsjers te beschrijven. |
| - Regionale sneeuwgrens: deze term wordt gebruikt om grote gebieden te beschrijven. |
| - Permanente sneeuwgrens: dit is het niveau waarboven het hele jaar sneeuw zal liggen. |
| |
| Sneeuwgrenzen van mondiale regio's |
| |
Het samenspel van hoogte en breedtegraad beïnvloedt de precieze plaatsing van de sneeuwgrens op een bepaalde locatie. Op of nabij de evenaar bevindt het zich doorgaans op ongeveer 4.500 meter boven zeeniveau. Naarmate men dichter bij de Kreeftskeerkring en de Steenbokskeerkring komt, nemen de parameters in eerste instantie toe: in de Himalaya kan de permanente sneeuwgrens oplopen tot wel 5.700 meter. Voorbij de
tropen wordt de sneeuwgrens geleidelijk lager naarmate de breedtegraad toeneemt, tot net onder de 3.000 meter in de Alpen en helemaal tot aan zeeniveau bij de ijskappen nabij de polen. |
| |
 |
Deze "Schets uit 1848 die de werkelijke hoogte van de sneeuwgrens op verschillende breedtegraden toont" van Alexander Keith Johnston
toont de sneeuwlijnen van bergen in Amerika, Europa en Azië |
| |
Bovendien kan de relatieve locatie ten opzichte van de dichtstbijzijnde kustlijn de hoogte van de sneeuwgrens beïnvloeden. Gebieden in de buurt van een kust kunnen een lagere sneeuwgrens hebben dan gebieden met dezelfde hoogte en breedtegraad in het binnenland van het land, vanwege meer sneeuwval in de winter en omdat de gemiddelde zomertemperatuur van de omliggende laaglanden warmer zou zijn als de zee niet in de buurt is.
Dit geldt zelfs in de tropen, aangezien gebieden ver van de zee grotere dagelijkse temperatuurverschillen en potentieel minder vocht zullen hebben, zoals waargenomen bij de Kilimanjaro en de momenteel gletsjervrije Mount Meru. Een grotere hoogte is daarom nodig om de temperatuur verder
te verlagen richting de tropen. De omgeving zorgt ervoor dat de sneeuw niet smelt. |
| |
| Bovendien kunnen grootschalige oceaanstromingen zoals de Noord-Atlantische Stroom aanzienlijke gevolgen hebben voor grote gebieden. In dit geval het opwarmen van Noord-Europa, en zich zelfs uitstrekken tot sommige regio's in de Noordelijke IJszee. |
| |
| Op het noordelijk halfrond ligt de sneeuwgrens op de noordelijke hellingen lager, omdat de noordelijke hellingen minder zonlicht ontvangen dan de zuidelijke hellingen. Het omgekeerde zal plaatsvinden op het zuidelijk halfrond. |
| |
| Gletsjer evenwichtslijn |
| |
De gletsjerevenwichtslijn is het overgangspunt tussen de accumulatiezone en de ablatiezone. Het is de lijn waar de massa van deze twee zones
gelijk is. Afhankelijk van de dikte van de gletsjer kan het lijken alsof deze lijn meer naar één zone neigt, maar deze wordt bepaald door de werkelijke ijsmassa in beide zones. De ablatie- en accumulatiesnelheden kunnen ook worden gebruikt om de locatie van deze lijn te bepalen. |
| |
Dit punt is een belangrijke locatie om te bepalen of een gletsjer groeit of krimpt. Een hogere gletsjerevenwichtslijn geeft aan dat de gletsjer krimpt, terwijl een lagere lijn aangeeft dat de gletsjer groeit. Het eindpunt van een gletsjer beweegt zich vooruit of trekt zich terug op basis van de locatie
van deze evenwichtslijn. |
| |
| Wetenschappers gebruiken teledetectie om de locaties van deze lijn op gletsjers over de hele wereld beter te kunnen inschatten. Met behulp van satellietbeelden kunnen wetenschappers vaststellen of de gletsjer groeit of zich terugtrekt. Dit is een zeer nuttig hulpmiddel voor het analyseren van gletsjers die moeilijk toegankelijk zijn. Met behulp van deze technologie kunnen we de effecten van klimaatverandering op gletsjers over de hele wereld beter meten. |
| |
|
|
|
|
|
|
