|
|
|
| Dageraad of ochtendrood is de roodachtige kleur van de oostelijke hemel die optreedt als schemerverschijnsel vóór zonsopgang. Hun intensiteit en duur variëren afhankelijk van de geografische locatie, de bewolking en het aërosolgehalte van de atmosfeer. Onder bepaalde omstandigheden is de dageraad nog steeds te zien nadat de zon is opgekomen; Oranje of violette tinten zijn ook mogelijk. |
| |
| In gebieden met een hoge mate van luchtvervuiling en na vulkaanuitbarstingen met een hoge asuitstoot zijn de zonsopgang- en zonsondergangverschijnselen bijzonder uitgesproken als gevolg van de verstrooiing van licht door zwevende deeltjes in de lucht. |
| |
 |
| Morgenrood op de Müritz |
|
|
 |
| Morgenrood met bewolking |
|
| Zonlicht wordt afgebogen door kleine deeltjes in de atmosfeer van de aarde en in verschillende mate verstrooid, afhankelijk van de golflengte |
| |
De fysieke oorzaak van de rode kleur van de hemel is de verstrooiing van licht in de atmosfeer van de aarde. Kleine moleculen en zwevende
deeltjes (aërosolen) in de lucht verstrooien het kortegolf blauwe licht sterker dan het langegolvige licht. Daarom is er overdag een wolkenloze hemel
met een blauwe lucht, terwijl vóór de zon opkomt en nadat de zon ondergaat de roodachtige tinten nabij de horizon de boventoon voeren.
Deze verstrooiingsgerelateerde verschijnselen komen nog duidelijker tot uiting wanneer het licht een langere afstand door de atmosfeer aflegt of wanneer het niveau van verstrooiende aërosolen in de lucht hoger is. De roodachtige verschijnselen die bij zonsopgang ontstaan als gevolg van het verlies van blauwe delen van het licht worden ochtendrood of roodheid genoemd; ze komen overeen met de avondroodheid of roodheid bij zonsondergang. |
Roodheid kan ook worden waargenomen wanneer de maan opkomt, vooral tijdens een maansverduistering. Omdat de helderheid van de omgeving als gevolg van het maanlicht 's nachts, zelfs bij volle maan en een heldere hemel, echter niet meer dan een klein deel ongeveer 0,01% van de oppervlaktehelderheid van een bewolkte hemel bereikt tijdens de helderheid overdag als gevolg van voor zonnestraling is de verlichtingssterkte op
het netvlies van een menselijk oog ook voldoende op een nacht met volle maan en is niet verantwoordelijk voor de perceptie van kleuren in
fotopisch zicht. Dit is anders in het mesopische overgangsgebied tussen dagzicht en nachtzicht tijdens de schemering en in de nachtelijke hemel bij het zien van de maan en enkele zeer heldere sterren en planeten, waarvan de lichtuitstraling kan worden onderscheiden op basis van helderheid en kleur. Verschijnselen zoals zonsopgang kunnen alleen worden waargenomen wanneer de lichtintensiteit van de pupil de fysiologische drempel overschrijdt voor effectieve excitatie van retinale kegelcellen. |
 |
| Rode lucht in de ochtend, tijdens zonsopgang |
|
|
 |
| Het roodachtig zonlicht dat door de atmosfeer is gepasseerd op de opkomende maan |
|
|
 |
Verschijning van de dageraad in een
wolkenloze hemel |
|
|
| Bronnen: Wikipedia-nl, Wikipedia-en, Wikipedia-de, Wikipedia-fr |
|
|
|
|
|
|
