|
|
|
| Lithometeoren zijn meteoren die op het gebied van meteorologie worden waargenomen in de atmosfeer op het aardoppervlak of in de lucht. In tegenstelling tot elektrometeoren, hydrometeoren
en fotometeoren zijn ze verwant aan zwevende deeltjes die niet van water zijn. Vaste en vloeibare componenten van de atmosfeer, waarin water geen of in ieder geval bijna geen rol speelt,
worden ook wel aerosolen genoemd |
| |
| Lithometeoren bestaande uit zwevende
deeltjes in de atmosfeer |
| |
| Heiïgheid |
| Uiterst kleine, droge deeltjes die in de lucht zweven, met het blote oog onzichtbaar zijn en voldoende talrijk om het landschap een opaalachtig aanzien te geven. De heiïgheid legt over het landschap een een gelijkmatige sluier, die de kleuren matter maakt. Gezien tegen een donkere achtergrond (bijv. bergen, heuvels, bosranden) heeft de sluier een blauwachtige tint;
gezien tegen een lichte achtergrond (bijv. wolken aan de horizon, sneeuw, zon) een geelachtige of roodachtige tint. |
| |
| Vulkanische as |
Vulkanische as bestaat uit fragmenten van gesteente, mineralen en vulkanisch glas, ontstaan tijdens vulkaanuitbarstingen en met een diameter van minder dan 2 mm. De term vulkanische as wordt ook vaak losjes gebruikt om te verwijzen naar alle explosieve uitbarstingsproducten (juist aangeduid als tephra), inclusief deeltjes groter dan 2 mm. Vulkanische as wordt gevormd tijdens explosieve vulkaanuitbarstingen wanneer opgeloste gassen in magma uitzetten en met geweld ontsnappen in de atmosfeer. De kracht van de gassen verbrijzelt het magma en stuwt het de atmosfeer
in waar het stolt tot fragmenten van vulkanisch gesteente en glas. As wordt ook geproduceerd wanneer magma in contact komt met water tijdens freatomagmatische uitbarstingen, waardoor het water explosief flitst tot stoom, wat leidt tot verbrijzeling van magma. Eenmaal in de lucht wordt as door de wind tot duizenden kilometers ver weg getransporteerd.
Door zijn wijdverbreide verspreiding kan as een aantal gevolgen hebben voor de samenleving, waaronder de gezondheid van mens en dier,
verstoring van de luchtvaart, verstoring van kritieke infrastructuur (bijv. elektriciteitsvoorzieningssystemen, telecommunicatie, water- en afvalwaternetwerken, transport), primaire industrieën (bijv. landbouw), gebouwen en constructies. |
| |
| Rook |
| Rook is een verzameling van in de lucht zwevende deeltjes en gassen die worden uitgestoten wanneer een materiaal verbranding of pyrolyse ondergaat, samen met de hoeveelheid lucht die
wordt meegesleept of anderszins in de massa wordt gemengd. Het is gewoonlijk een ongewenst bijproduct van branden (inclusief kachels, kaarsen, verbrandingsmotoren, olielampen en open haarden), maar kan ook worden gebruikt voor ongediertebestrijding (fumigatie), communicatie (rooksignalen), defensieve en offensieve mogelijkheden in het leger (rookgordijn), koken of roken (tabak, cannabis, enz.). Het wordt gebruikt bij rituelen waarbij wierook, salie of hars wordt verbrand om een geur te produceren voor spirituele of magische doeleinden.
Rook is een aërosol (of nevel) van vaste deeltjes en vloeistofdruppels die dicht bij het ideale bereik van afmetingen liggen voor Mie-verstrooiing van zichtbaar licht. |
 |
| Het Château de Chambord in Midden-Frankrijk, in mist |
|
|
 |
| Aspluim stijgt op uit Eyjafjallajökull op 17 april 2010. |
|
|
 |
| Rook van vuur |
|
| |
| Lithometeoren bestaande uit een verzameling
van deeltjes die door de wind zijn opgewaaid |
| |
| Stuivend- en hoogopwaaiend stof en zand |
| Stof of zand dat op of dichtbij de waarnemingsplaats door een voldoend sterke en turbulente wind van de grond wordt opgewerveld tot niet al te grote hoogten. |
| |
| A: Stuivend stof of zand: |
| Stof of zand dat door de wind tot geringe hoogte boven de grond wordt opgewaaid. Het horizontale zicht op 1.80 m boven de grond wordt niet merkbaar verminderd. |
| |
| B: Hoogopwaaiend stof of zand: |
| Stof of zand dat door de wind tot vrij grote hoogten boven de grond wordt opgewaaid. Het horizontale zicht is op 1.80 m boven de grond aanmerkelijk verminderd |
| Zandstorm of stofstorm |
Een stofstorm, ook wel zandstorm genoemd, is een meteorologisch verschijnsel dat veel voorkomt in droge en semi-aride gebieden. Stofstormen ontstaan wanneer een windvlaag of een andere harde wind los zand en vuil van een droog oppervlak blaast. Fijne deeltjes worden getransporteerd door zouten en suspensie, een proces waarbij grond van de ene plaats wordt verplaatst en op een andere wordt afgezet.
De term zandstorm wordt het vaakst gebruikt in de context van stofstormen in de woestijn, vooral in de Sahara, of op plaatsen waar zand een meer voorkomende grondsoort is dan vuil of steen, wanneer, naast fijne deeltjes die het zicht belemmeren, een aanzienlijke hoeveelheid grotere zanddeeltjes worden dichter naar het oppervlak geblazen. De term stofstorm wordt eerder gebruikt wanneer fijnere deeltjes over lange afstanden worden geblazen, vooral wanneer de stofstorm stedelijke gebieden treft. |
| Stofhoos of zandhoos |
Een stofduivel is een sterke, goedgevormde en relatief kortlevende wervelwind, variërend van klein (een halve meter breed en een paar meter hoog) tot groot (meer dan 10 meter breed en meer dan 1000 meter hoog). De primaire verticale beweging is opwaarts. Stofduivels zijn meestal ongevaarlijk, maar kunnen in zeldzame gevallen groot genoeg worden om een bedreiging te vormen voor zowel mensen als eigendommen.
Ze zijn vergelijkbaar met tornado's omdat beide een weerfenomeen zijn met een verticaal georiënteerde roterende windkolom. De meeste tornado's worden geassocieerd met een grotere moedercirculatie, de mesocycloon op de rug van een supercelonweersbui. Stofduivels vormen zich als een wervelende opwaartse luchtstroom onder zonnige omstandigheden tijdens mooi weer, en komen zelden in de buurt van de intensiteit van een tornado. |
 |
| Het Château de Chambord in Midden-Frankrijk, in mist |
|
|
 |
| (1) Stofhoos of dustdevil |
|
|
|
|
|
|
|
